Opera for framtida
Det har vore, og er på mange måtar framleis, pandemi - og kulturlivet og ungdomen har vore særskilt råka. Difor var det ekstra rørande og gledeleg at mitt aller fyrste prosjekt som operasjef i Bergen vart eit akademi for unge elitetalent, operaens framtid.
O P E R A for framtida: Sommarakademiet Opera ved fjorden - Bergen Nasjonale Operas «signaturprosjekt». Det har vore, og er på mange måtar framleis, pandemi - kulturlivet og ungdomen har vore særskilt råka. Difor var det ekstra rørande og gledeleg at mitt aller fyrste prosjekt som operasjef i Bergen vart eit akademi for unge elitetalent, operaens framtid. At dette skulle verta Noregs fyrste operaakademi for vokal og orkester, var fyrste del av planen - deretter utvikla ideen seg vidare.
Mitt
venskap og kollegaskap til Sascha Goetzel har også vakse under
pandemien, der me har sete i Wien og Bergen og undervisa unge dirigenter
saman via Dirigentløftet sine «webinar». Me har utvikla dette akademiet
saman, og ynskjer å utvikla det vidare i åra som kjem. 10 unge
songtalent, 15 unge instrumentaltalent og 2 dirigenttalent møtte oss i
Os i midten av august, i strålande solskin - og i løpet av 6 dagar vart
dei kyndig simultan-coacha av Solveig Kringlebotn, Kristin Okerlund
(vocal coach Wiener Staatsoper), Sascha og underteikna, der alle aspekt
ved ei opera-innstudering vart evaluert og utforska real time:)
Etter
kvart kom orkestermusikarane, og studentane vart rettleia av erfarne
operamusikarar og strålande rollemodellar frå Kungliga Operan i Stockholm, Den
Norske Opera & Ballett, Bergen Filharmoniske Orkester, Malmö
Symfoniorkester & Det Norske Kammerorkester. I tillegg til å få
trening i «operalivet» som orkestermusikar, fekk dei 1-1 undervisning i
orkesterutdrag, og dei som ynskja det fekk trena på å halda eit
orkesterprøvespel for alle 10 lærarane, med konstruktive
tilbakemeldingar frå «juryen».
At dei unge operasongarane vart glade for å få jobba med dirigentar og synga med orkester, mange for fyrste gong, var eg aldri i tvil om - difor var tilbakemeldingane frå dei unge orkestertalenta ekstra gledelege, at dei syntes det var så inspirerande og spanande å ta del i ei rask operainnstudering med tilhøyrande utfordring ift å lytta til scene, kvarandre etc. For dirigentane var dette også ein kjærkomen sjanse til å få jobba med orkester og vokal i saman, noko av det vakraste og mest krevjande ein kan gjera som dirigent. Neste sumar vonar me å kunna auka med minst éin disiplin, kanskje regi. På sikt ynskjer me å tilby coaching av alle disiplinar innan opera.
Det var veldig emosjonelt å sjå alle desse unge, flotte talenta utforska og boltra seg i verdas vakraste kunstform i sumar. Me vonar at dette skal verta BNO sitt signaturprosjekt i åra som kjem, og me søkjer allianse ikkje berre med Wiener Staatsoper, men også fleire andre nordiske institusjonar og operahus, slik som i år. Me fekk midler til dette i april, lysa ut akademiet i mai, og resten vart planlagt i løpet av sumaren. Stor takk til fleksibel stab i BNO, og til bl.a. Peter Herresthal og Per Gisle Haagenrud for hjelp med rekruttering av strykarar i sumar. Om me får midlar til å gjenta suksessen skal me auka planleggingshorisonten noko, kanskje utvida til 10 dagar, og eventuelt flytta akademiet til juni/juli. Ekstra takk til alle på veteranskipet M/S Sunnhordland - de gav akademiet ein ekstra intim og varm dimensjon. Kystkultur møter operakultur, ved og på fjorden.
Det er val - politikarane er på tilbodssida - alle skrik etter meir pengar, eg og Bergen Nasjonale Opera inkludert. Då eg nyleg overtok operasjefsstillinga i Bergen var det eit sjokk å sjå kor lite pengar Noregs kulturby og by #2 får til opera frå Kulturdepartementet. Men difor ekstra gledeleg at mitt fyrste prosjekt som operasjef, ei storsatsing på ungdomen og operaens framtid, nesten i sin heilskap vart finansiert med privat stønad, bl.a. stor takk til Grieg Foundation og Dextra Musica. Dette vonar eg Abid Raja m.fl. får med seg - at viljen til å få til ting også utan statsstønad er stor, men at me til hovudsceneproduksjonane våre må få vesentleg mykje meir politisk hjelp, Bergens mesenar kan ikkje ta dette ansvaret åleina.
Eivind Gullberg Jensen
Operasjef
September 2021